دلالی شالی – کسب و کار فصلی برنج
دلالی شالی یا Paddy Brokerage از مشاغل مکمل و تسهیل گر صنعت برنج است.
فصل بهار ، تابستان و پاییز فصل رونق کسب و کارهای مرتبط با برنج است. در استانهای شمالی کارمندان بسیاری از روزها را مرخصی میگیرند تا در مزرعه کار کنند. بعضی روزها دیر و خسته سر کار میروند. تمام پنج شنبه و جمعه نیز در مزرعه کار میکنند. خلاصه همه به نوعی تحت تأثیر این کار فصلی قرار دارند.
سالهای گذشته فشار کار ، در دوره نشا و برداشت بیشتر بود. پس از برداشت نیز از مرداد تا آذر مشاغل فصلی دیگری فعال میشوند که گاهاً سود نسبتاً خوبی دارد – خصوصاً برای وانت نیسانی ها و کامیوندارانی که سرمایه در گردش حداقل 200 میلیون تا 500 میلیون تومان دارند.
امروزه با ماشینی شدن نشا و برداشت بیشتر انرژی صرف وجین میشود تا کیفیت محصول ارتقاء یابد. هر چه کشاورز در وجین و نگهداری برنج بیشتر دقت کند محصول یکدست تر و بهتری برداشت خواهد کرد. رسیدن به کیفیت بهتر دلیل اصلی آن است که تیم ترویج سرباغ به طور دائم با کشاورزان خود در تعامل و همکاری است.
دلالی شالی – کسب و کار فصلی برنج – پس از برداشت
یکی از کارهای پر سرعت و پر شتابی که در کسب و کار فصلی برنج بخصوص در بازار پرتلاطم امروز شکل گرفته است ، دلالی شالی برای تأمین شالی برای شالیکوبی هاست که به آنها بارخرین هم می گویند. دلالی شالی نقش مهمی در اقتصاد برنج دارد. وانتی ها یا ایسوزویی ها موقع درو سر مزرعه صف میکشند و با چک و چانه بار را از کشاورز میخرند و به سرعت بارگیری میکنند و به شالیکوبی میرسانند و با مشوقهایی نظیر پرداخت وعدهدار شالیکوبی را راضی به خرید میکنند.
تعداد زیادی شالیکوبی در مازندران فعال است و باید بار داشته باشند تا چرخشان بگردد. با توجه به تأخیر یک ماهه در برداشت شرق مازندران ، اگر شالیکوبی این منطقه بخواهد ظرفیت سالانه خود را پر کند باید در مرداد ماه بار خود را از آمل ، بابل و جویبار و ساری تأمین کند و هزینه حمل را تحمل کند و سود کمتری بردارد تا بتواند دوره درآمد محدود خود را طولانی تر کند.
شهریور را که هر دو منطقه بار دارند و اما پاییز بار مرکز مازندران محدود به کشت دوم و دو نوچ یا ریتون است که بار کمی است و شالیکوبی های این منطقه مجبورند از بهشهر ، گرگان و حتی گنبد بار تهیه کنند تا چرخشان بیشتر بگردد.

درآمد دلالی شالی – کسب و کار فصلی – وانتی

دلالی شالی که با پول خود دلال انجام نمیشود، معمولاً کیلویی 500 تومان – مطابق عرف تجاری منطقه – برای خودش درآمد در نظر دارد.
متوسط ظرفیت شالی کوبیهای مدرن منطقه سالانه 1000 تن است. یک دلال خوب که کشاورزان و مشتریهایی (شالیکوبی) در شرق و کشاورزان و مشتریهایی در مرکز و غرب مازندران در پرتفوی خود دارد میتواند 4 تا 5 ماه این کار را ادامه دهد. اگر منظم و مرتب کار کند با یک وانت نیسان می تواند 200 تن شالی را تأمین کرده و بفروشد.
دلال در این مدت 20،000 کیلومتر سفر کرده 100 محموله را جابجا کرده و مجموعاً 100 میلیون تومان درآمد دلالی داشته است. 50 میلیون تومان هم بابت کرایه در این 120 روز اشتغال دریافت کرده است. هزینه و استهلاک برای یک نیسان در این مدت و مسافت برابر 30 میلیون تومان است.
- هزینه برای 20،000 کیلومتر – 24 میلیون تومان – بنزین ، روغن ، تعمیرات ، لاستیک
- هزینه برای 4 ماه – 6 میلیون تومان – بیمه ها و مالیات مشاغل خودرویی
جمع بندی
دلالی شالی با درآمد ناخالص 120 میلیون تومان در مدت چهارماه به نظر می رسد شغل فصلی نسبتاً خوبی است. اما لازم است فرد مداومت در این کار داشته باشد و ارتباطات خوبی ایجاد کرده باشد. بهتر است این کار توسط کسی انجام شود که خودش در شغل مرتبط با برنج است و در هر دو منطقه شرق و غرب منطقه با دو زمان برداشت متفاوت ارتباطات مستحکم و پایداری داشته باشد و به زبان محلی مازندرانی مسلط باشد.