اکوسیستم یک مفهوم بنیادی در حیطه زیست شناسی و محیط زیست است که در آن عوامل طبیعی موجود شامل گیاهان، حیوانات و میکروارگانیسمها (مجموعه ی موجودات زنده)، و عناصر فیزیکی و شیمیایی که در یک ناحیه مشخص با همه‌ی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزندهی محیط در تعامل هستند. نتیجه این تعاملات پایداری، تنوع زیستی، تعادل جمعیت، جریان انرژی، چرخه مواد، فعالیت های انسانی، تطابق با محیط و درنهایت موجبات ایجاد انواع مختلف اکو سیستم را فراهم می‌آورند.
طبق تعریف کنوانسیون تنوع زیستی(CBD) که توسط 175 کشور به تصویب رسیده است اکو سیستم یک اجتماع پویا از گیاهان، حیوانات و جامعه عوامل میکروارگانیسم و تعامل آنها با محیط غیر زنده به عنوان یک واحد فعال است.
اکوسیستم ها به طور گسترده در سطح کره زمین وجود دارند و از کوه‌ها، جنگل‌ها و دریاها گرفته تا کویرها و دشت‌ها، تنوع چشمگیری را در خود جای داده‌اند.تصویر زیر که از ویکی پدیا اخذ شده به خوبی این تنوع را و ارتباطات بین آنها را به نمایش می‌گذارد.
همچنانکه در تصویر زیر قابل فهم است اکوسیستم ها میتوانند در اندازهها و محیط های مختلفی وجود داشته باشند؛ از اکوسیستم های کوچک و محدود چون یک درخت تا اکوسیستم های بزرگ و جهانی چون اقیانوسها
از سال 1869 که توماس هنری دانشمند انگلیسی برای نخستین بار اکو سستم را مطرح نمود تاکنون مفهوم اکوسیستم توسعه قابل توجهی نموده و به عنوان اساسی‌ترین واحد در مطالعات محیط زیست مقبول همگان قرار گرفته است،دو مولفه اصلی هر اکوسیستمی شامل اجزای زیستی (گیاهان، جانوران و میکروب) و غیر زیستی (آب، خاک، هوا و نورخورشید ) خواهد بود .
اجزای زیستی:
- گیاهان : گیاهان به عنوان تولیدکنندگان انرژی در اکوسیستم ها شناخته میشوند.
این موجودات زنده از نور خورشید انرژی می‌گیرند و این انرژی را با فرآیند فتوسنتز تبدیل به مواد غذایی و انرژی ذخیره‌ای می‌کنند.
گیاهان به عنوان منابع اصلی غذایی سایر موجودات در اکوسیستم ها عمل می‌کنند. - جانوران : این دسته شامل حیوانات کوچک و بزرگ که در زندگی، تعادل زیستی و چرخه مواد غذایی مشارکت دارند، می‌شود.
- میکروب‌ها : میکروب‌ها از جمله باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها که در تجزیه و تحلیل مواد آلی و عناصر معدنی موثر هستند
اجزای غیر زیستی:
- آب : آب یکی از مهم‌ترین عوامل در اکوسیستم ها است که برای زندگی و تعاملات زیستی ضروری است و بر اکثر موجودات زنده تأثیر مستقیم دارد.
- خاک : به عنوان محل رشد گیاهان و زندگی میکروب‌ها، جزء مهم دیگر اکوسیستم ها است که در ذخیره‌سازی آب و مواد غذایی نقش دارد.
- هوا و اتمسفر : هوا و اجزای جوی دیگر، از جمله دی‌اکسید کربن و اکسیژن، تأثیرات زیادی بر زندگی موجودات دارند و ارتباط مستقیم با فرآیندهای زندگی دارند.
در این تعاملات بین اجزای زیستی و غیر زیستی، چرخه‌های مواد، جریان انرژی و تعادل‌های زیستی شکل می‌گیرد که از اهمیت بالایی برای حفظ تعادل و پایداری اکوسیستم ها برخوردار هستند.
در دیدگاه، CBA ورود و دخالت عوامل جدید چه از نوع جاندار و یا غیر جاندار به مجموعه اکو سیستم موجب بروز اثر نفاق افکن خواهد شد تا جائیکه این نفاق به فروپاشی اکولوژیک و مرگ عوامل طبیعی آن منجر شود.
امروزه در اکو سیستم کشاورزی بعضی از کشورها، بروز و دخالت خواسته و یا ناخواسته عوامل نفاق ازقبیل کم آبی، تغییر اقلیم و بیماریها، مواد شیمیائی و سموم دفع آفات،…باعث ایجاد تغییراتی در اکو سیستم کشاورزی شده و در مواردی محصولات تولیدی آنها به جای آنکه در جهت سلامت بشر قرار گیر ند باعث به خطر افتادن سلامت انسان و یا دیگر موجودات زنده شده اند
سرباغ در تلاش است تا هم کشاورزان و هم سیاستگذاران را با نفاق های موجود در کشاورزی ایران و اثرات مخرب آنها بر اکوسیستم آشنا کرده و نسبت به درمان، ترمیم و طبیعی سازی مجدد اکو سیستم کشاورزی ایران مصرانه گام بردارد.
منابع :
- ویکی پدیا
- ویکی مدیا
- سایت متمم
- سایت نماتک
- سایت فرادرس
- تیم مطالعات سرباغ
اکوسیستم یک مفهوم بنیادی در حیطه زیست شناسی و محیط زیست است که در آن عوامل طبیعی موجود شامل گیاهان،حیوانات و میکروارگانیسمها )مجموع هی موجودات زنده(، و عناصر فیزیکی و شیمیایی که در یک ناحیه مشخص با همه ی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزندهی محیط در تعامل هستند. نتیجه این تعاملات پایداری، تنوع زیستی،تعادل جمعیت، جریان انرژی، چرخه مواد، فعالیت های انسانی، تطابق با محیط و درنهایت موجبات انواع اکو سیستم میشوند.
طبق تعریف کنوانسیون تنوع زیستی(CBD) که توسط 175 کشور به تصویب رسیده است اکو سیستم یک اجتماع پویا از گیاهان، حیوانات و جامعه عوامل میکروارگانیسم و تعامل آنها با محیط غیر زنده به عنوان یک واحد فعال است.
اکوسیستم ها به طور گسترده در سطح کره زمین وجود دارند و از کوه‌ها، جنگل‌ها و دریاها گرفته تا کویرها و دشت‌ها، تنوع چشمگیری را در خود جای داده‌اند.تصویر زیر که از ویکی پدیا آخذ شده به خوبی این تنوع را و ازتباطات بین آنها را به نمایش می‌گذارد.
همچنانکه در تصویر زیر قابل فهم است اکوسیستم ها میتوانند در اندازهها و محیط های مختلفی وجود داشته باشند؛ از اکوسیستم های کوچک و محدود چون یک درخت تا اکوسیستم های بزرگ و جهانی چون اقیانوسها
از سال 1869 که توماس هنری دانشمند انگلیسی برای نخستین بار اکو سستم را مطرح نمود تاکنون مفهوم اکوسیستم توسعه قابل توجهی نموده و به عنوان اساس یترین واحد در مطالعات محیط زیست مقبول همگان قرار گرفته است،دو مولفه اصلی هر اکوسیستمی شامل اجزای زیستی (گیاهان، جانوران و میکروب، غیر زیستی آب، خاک، هوا و
نورخورشید ) خواهد بود .
گیاهان : گیاهان به عنوان تولیدکنندگان انرژی در اکوسیستم ها شناخته میشوند.
این موجودات زنده از نور خورشید انرژی می‌گیرند و این انرژی را با فرآیند فتوسنتز تبدیل به مواد غذایی و انرژی ذخیره‌ای می‌کنند.
گیاهان به عنوان منابع اصلی غذایی سایر موجودات در اکوسیستم ها عمل می‌کنند.
- جانوران : این دسته شامل حیوانات کوچک و بزرگ که در زندگی، تعادل زیستی و چرخه مواد غذایی مشارکت دارند، می‌شود.
میکروب‌ها : میکروب‌ها از جمله باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها که در تجزیه و تحلیل مواد آلی و عناصر معدنی موثر هستند
اجزای غیر زیستی شامل
- آب : آب یکی از مهم‌ترین عوامل در اکوسیستم ها است که برای زندگی و تعاملات زیستی ضروری است و بر اکثر موجودات زنده تأثیر مستقیم دارد.
- خاک : به عنوان محل رشد گیاهان و زندگی میکروب‌ها، جزء مهم دیگر اکوسیستم ها است که در ذخیره‌سازی آب و مواد غذایی نقش دارد.
- هوا و اتمسفر : هوا و اجزای جوی دیگر، از جمله دی‌اکسید کربن و اکسیژن، تأثیرات زیادی بر زندگی موجودات دارند و ارتباط مستقیم با فرآیندهای زندگی دارند.
در این تعاملات بین اجزای زیستی و غیر زیستی، چرخه‌های مواد، جریان انرژی و تعادل‌های زیستی شکل می‌گیرد که از اهمیت بالایی برای حفظ تعادل و پایداری اکوسیستم ها برخوردار هستند.
در دیدگاه، CBA ورود و دخالت عوامل جدید چه از نوع جاندار و یا غیر جاندار به مجموعه اکو سیستم موجب بروز
اثر نفاق افکن خواهد شد تا جائیکه این نفاق به فروپاشی اکولوژیک و مرگ عوامل طبیعی آن منجر شود.
امروزه در اکو سیستم کشاورزی بعضی از کشورها، برو ز و دخالت خواسته و یا خواسته عوامل نفتاق ازقبیل کم آبی، تغییر اقلیم و بیماریها، مواد شیمیائی و سموم دفع آفات،…باعث ایجاد تغییراتی در اکو سیستم کشاورزی شده و در مواردی محصولات تولیدی آنها به جای آنکه در جهت سلامت بشر قرار گیر ند باعث به خطر افتادن سلامت انسان و یا دیگر موجودات زنده شده اند
سرباغ در تلاش است تا هم کشاورزان و هم سیاستگذاران را با نفاق های موجود در کشاورزی ایران و اثرات مخرب آنها بر اکوسیستم آشنا کرده و نسبت به درمان و طبیعی سازی مجدد اکو سیستم کشاورزی ایران مصرانه گام بردارد.
منابع :
- ویکی پدیا
- ویکی مدیا
- سایت متمم
- سایت نماتک
- سایت فرادرس
- تیم مطالعاتی سرباغ