خرمن کوبی شالی
خرمن کوبی شالی Paddy Threshing سه تحول عمده و چند پیشرفت را تجربه کرده است.
سرباغ برای آشنایی بیشتر با شیوههای خرمن کوبی اطلاعات مختصری را در این نوشته ارائه مینماید. خرمن کوبی یا جداکه کردن دانه از کاه در طول تاریخ به روشهای زیر انجام میشد.
- با دست و کوبیدن خوشه و کاه بر سنگ و بعد جمع کردن دانهها
- پس از مدتی که استفاده از حیوانات در کشاورزی مرسوم شد با دواندن اسب بر تراشیدههای شالی (ساقه و خوشه) بعد جدا کردن دانه از کاه و کلش و شالی چکو (پوک – پوسته بدون دانه) با سپردنشان به باد
- سپس استفاده از تراکتور به جای اسب و گرداندن آن بر روی خرمن و سپس جدا کردن با باد
- استفاده از تراکتور و خرمن کوب پس از تراشیدن دستی
- استفاده از کمباین بزرگ ایستاده کنار زمین با تغییر تیغه و کوبه – پس از تراشیدن دستی یا ماشین تراش تیلری
- استفاده از کمباین کوچک مخصوص شالی و حرکت در مزرعه و تراشیدن با ماشین
مراحل برداشت شالی و خرمن کوبی در مازندران قدیم
- بینج تاشی
- کسو دوستن
- کسو گیری
- کر (کهر) دوستن
- کوله هاکردن
- خرمن سر بوردن
- کوپا هاکردن
- کهر کوبی یا کمپا سر
- پاش (به باد سپردن)
- کیسه پیمون بزوئن – کیله
ابزارهای خرمن کوبی سنتی
- چادری
- لیفا
- فیِّه
- کیل / کیله
منابع:
- جینگا سَری – باشگاه خبرنگاران جوان
- اصطلاحات از خزانه تا خرمن – مازند نومه
- اصطلاحات و واژه های تبری ( مازندرانی ) برای کارهای شالی و شالیزار
