برگزیده روز
برچسب ها
مهندس کریم ساعی
پدر جنگلبانی ایرانی و اولین تهیه کننده آمار مساحت جنگلهای ایران
کریم ساعی در سال ۱۲۸۹ خورشیدی در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در زادگاهش به پایان رساند و وارد مدرسه عالی فلاحت دانشگاه تهران، واقع در کرج شد و در سال ۱۳۱۰ خورشیدی با درجه مهندسی فارغالتحصیل شد.
در فاصله سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۳ که محصلین ایرانی به خارج کشور اعزام میشدند، کریم ساعی نیز در چهارمین دوره اعزام محصلین به خارج از كشور برای مدت دو سال به انستیتو اگرونومیک در مونپلیه فرانسه رفت و با درجه ممتاز فارغالتحصیل شد.
به دلیل موفقیتهای پیدرپی در همان سالهای تحصیل در فرانسه، مجله روودوبوآ (به فرانسوی (Revue de bois :با چاپ عکس و زندگینامهاش، او را یکی از نوابغ و نوادر علمی معرفی کرد.
پس از آن ساعی به امریکا اعزام شد و در سال ۱۳۱۶ فوق لیسانس خود در رشته آمار جنگل از دانشگاه برکلی کالیفرنیا گرفت.
پس از بازگشت به ایران در همان سال به خدمت اداره کل کشاورزی درآمد و نخستین تشکیلات جنگلبانی ایران را در واحدی به نام دایره جنگل با یک کارمند و یک میز و دو صندلی در اداره کل فلاحت تاسیس کرد. در سال ۱۳۱۷ ریاست دایره جنگل را به عهده گرفت و پس از آن موفق شد اداره جنگلبانی را در سال ۱۳۱۹ خورشیدی بنیان گذارد.
در نیمه دوم سال ۱۳۲۰ خورشیدی اداره کل کشاورزی به وزارت کشاورزی و در سال ۱۳۲۱ خورشیدی اداره جنگلبانی به اداره کل جنگلها تبدیل شد و سازمان منطقهای جنگلبانی در گیلان، تنکابن، مازندران و گرگان زیر نظر روسای ادارات کشاورزی شروع به کار کرد. در همان سال با همراهی جمعی از همکاران و یارانش، قوانین و مقررات جنگل را تدوین کرده، آن را به تصویب مجلس آن زمان رساند.
ریاست او بر اداره جنگلبانی دوام چندانی نداشت، زیرا سوء استفادهکنندگان و غارتگران منابع طبیعی که از تدوین مقررات و قانون جنگل ناخشنود بودند او را با تشکیل پروندهای روانه دیوان کیفری و از کار برکنار کردند.
در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به پیشنهاد او و پشتیبانی دکتر احمدحسین عدل رئیس وقت دانشکده کشاورزی کرج، رشته جنگل را بنیان گذاشت و خود او به عنوان مدرس، مشغول به تدریس این رشته در دانشگاه تهران شد.
کریم ساعی موفق شد تا در سال ۱۳۲۵ برای اولینبار مساحتی از جنگلهای ایران را تخمین بزند. پس از آن در سال ۱۳۲۷ جلد اول و در سال ۱۳۲۹ جلد دوم کتاب جنگل شناسی را منتشر کرد که با نشر این کتاب اساس اطلاعات علمی جنگلبانان کشور پیریزی شد..
با تأسیس بنگاه جنگلها در سال ۱۳۲۸ او با سمت رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل این بنگاه، مشغول فعالیت شد. کریم ساعی در 15 آذرماه ۱۳۲۸ نشریۀ مخصوص کارکنان بنگاه جنگلها را با عنوان خبرنامۀ بنگاه جنگلها منتشر کرد..
سرانجام در روز پنجشنبه چهارم دی ۱۳۳۱ خورشیدی کریم ساعی در راه بازگشت از یک ماموریت پژوهشی از شیراز به تهران در اثر سقوط هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی ایران نزدیک فرودگاه مهرآباد جان خود را از دست داد. در این سانحه بیست و چهار تن از سرنشینان هواپیما کشته شدند. بنا بر وصیت کریم ساعی، او را در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران به خاک سپردند.
مجسمه این بزرگ مرد در بوستان ساعی تهران که به نام او نامگذاری شده است، روی نیمکتی نشسته است. به نظر میرسد، او در حال نظارت و حفاظت از بوستانها و جنگلهای کشورش است.
بوستان ساعی یا پارک ساعی یکی از بوستانهای عمومی تهران است که با مساحتی در حدود ۱۲ هکتار در خیابان ولیعصر و در منطقه ۶ شهرداری تهران واقع شده است. محل این پارک در سال ۱۳۲۴ توسط مهندس کریم ساعی درختکاری شد و در اختیار وزارت کشاورزی وقت قرار گرفت. سرانجام ایده طراحی اصلی پارک در دهه ۴۰ شکل گرفت و این پارک در سال ۱۳۴۲ با طراحی حسین محجوبی ساخته شد. تکمیل مراحل طراحی و ساخت پارک بین سالهای ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۲ ادامه یافت.
.
وی تحصیلکرده دانشکده کشاورزی و اولین مدیر جنگلبانی ایران بود. افرادی که در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران تحصیل کردهاند، مزار پایهگذار جنگلداری علمی ایران را در پناه سایه درختان کهنسال دانشکده منابع طبیعی نظاره کردهاند..
کارها و آثار ماندگار او هنوز پس سالهای طولانی زنده و پر طراوت هستند.
منبع: iranianpath